Als een stotteraar gaat schrijven is dat win-win

De Zwitserse auteur Charles Lewinsky (1946) kennen we vooral van zijn breed opgezette oorlogsromans als Het lot van de familie Meijer. Met zijn nieuwe boek De Stotteraar tapt hij duidelijk uit een ander vaatje, maar wat voor boek we nu precies lezen blijft de vraag. 

Van stotteren word je slim, ik spreek uit ervaring. Even een ander woord zoeken als je een moeilijke klank aan ziet komen, een zin een onverwachte wending geven zodat je er wél uitkomt, het zijn de overlevingsstrategieën die elke stamelaar kent. Taalbehendigheid als tweede natuur, met als voordeel dat je een rijke woordenschat opbouwt. 

Het leven speelt met mij

De nieuwe roman van David Grossman, Het leven speelt met mij, is een fictief eerbetoon aan vrouw die een onmogelijke keuze moest maken – maar daarmee haar menselijkheid bewaarde. In het verhaal heet zij Vera, een negentigjarige. Op haar verjaardag komt haar familie naar het feest op de kibboets. Ook haar dochter Nina, die al jaren op een eiland in het poolgebied woont, is gekomen. Nina vertoont het gedrag van een beschadigde vrouw. Ze is nauwelijks in staat een moeder te zijn voor haar dochter Gili, die ze kreeg bij Vera’s stiefzoon Rafaël. Er is iets gebeurd in haar jeugd, maar niemand weet precies hoe het zit. Alleen Vera weet het, maar ze heeft er nooit over kunnen spreken.

‘Knielen’ mist kracht suggestie

Nadat Paul Verhoeven zijn poging om de bestseller van Jan Siebelink te verfilmen staakte, heeft Ben Sombogaart zich nu aan de klus gewaagd. Dat getuigt van lef. Knielen op een bed violen draait om het innerlijk leven van de bevindelijk-gereformeerde vader van Siebelink, die onder invloed komt van de thuislezers rond ds. Paauwe. Is dat overtuigend op het doek te krijgen? Sombogaart verfilmde eerder De Tweeling van Tessa de Loo en tekent ook voor de kaskrakers Bride Flight en De Storm. Filmen kan hij dus wel.

De rechter als kwetsbaar mens

Nadat hij meer dan tien duistere spannende boeken heeft geschreven, gooit de Engelse auteur Ian McEwan het sinds een jaar of vijftien over de literaire boeg. Zijn verhalen werden menselijker, waarbij hij er een gewoonte van maakt om zich in te graven in een bepaalde beroepsgroep. Zijn laatste twee romans, Solar (over een klimaatwetenschapper) en Suikertand (waarin de spionnen van MI6 centraal staan), overtuigden me onvoldoende. Het dwingende dat Zaterdag (over een neurochirurg) en Aan Chesil Beach zo onderscheidend maakte, leek er vanaf. Was McEwan het heilige vuur kwijt? Met De Kinderwet, een korte roman over de rechtspraak, is het echte zonneklaar dat McEwan nog steeds een van de allerbeste schrijvers van dit moment is.