‘Er is meer ruimte in jezelf dan je had gedacht.’

‘Als iets Etty Hillesum typeert, dan is het wel dat ze niet in een hokje te vangen is.’ Dat is ook het laatste wat Judith Koelemeijer met haar boek zou willen. ‘Mensen moeten zelf maar tot een oordeel komen over wie ze was.’

Op een ochtend in de nazomer van 2012 krijgt schrijfster Judith Koelemeijer een email van uitgever Geurt Gaarlandt. Hij was de man die eind jaren zeventig de volgeschreven schriften van Etty Hillesum op zijn bureau kreeg, en er als enige uitgever brood in zag. Een bloemlezing uit de dagboeken van Hillesum verscheen in 1981 onder de titel Het verstoorde leven. Vooral het onafhankelijke denken van de in 1943 in Auschwitz vermoorde Etty heeft ervoor gezorgd dat het boek een ware hype werd, tot ver buiten Nederland. In NRC zette J.R. Heldring boven zijn column: ‘De heilige van het Museumplein’. Mede namens de stichting die de nalatenschap van Hillesum beheert, vraagt Geurt Gaarlandt nu aan Judith Koelemeijer of ze misschien belangstelling heeft om een biografie van Etty te schrijven. 

‘Mijn Emily lijkt een beetje op mij’

Na het succes van De herinnerde soldaat komt Anjet Daanje opnieuw met een vuistdikke klassieke roman. In Het lied van ooievaar en dromedaris leeft ze zich uit op haar fascinatie voor Emily Brontë, en stelt ze grote thema’s aan de orde. 

Alles aan de vriendelijke, wat verlegen vijftiger is sober. Anjet Daanje ontvangt interviewers niet in haar bescheiden, met boeken gevulde, woning in Groningen, maar even verderop bij Passage. Bij deze kleine uitgeverij vond ze een thuis toen de grote uitgeefhuizen haar boeken niet meer wilden brengen. Het carillon van de Martinitoren begeleidt ons gesprek, voorbijgangers bekijken nieuwsgierig de boeken in de etalage. 

Waarom ik als schrijver nodig ben in de kerk

Onder deze prikkelende titel plaatste het Nederlands Dagblad mijn essay in de bijlage Gulliver. Dat was op 2 mei. Zelf had ik een andere titel bedacht: Het meedogenloze oog. De kerk heeft het meedogenloze oog van de schrijver nodig, is dan wel een mooi compromis.

Literair hoogstandje van Julian Barnes

Julian Barnes is de meester van de korte roman. Zijn vertelkracht en zijn beelden zijn zo sterk, dat hij in 150 pagina’s meer biedt dan veel auteurs in het dubbele. Zo ook in zijn laatste roman, Alsof het voor bij is. Het centrale thema in dat verhaal is de werking van de herinnering van persoonlijke dingen. In zijn nieuwste boek Hoogteverschillen komt dat thema terug, nu in het kader van de rouwverwerking.

Amos Oz’ komedie van migranten

‘In verzet tegen mijn vader en zijn rechtse intellectuele vrienden, wilde ik een socialistische tractorbestuurder worden.’ De Israëlische schrijver Amos Oz vertrok op zijn vijftiende naar de kibboets. Ruim een halve eeuw later schreef hij er een verhalenbundel over.